Казан – меңьеллык тарихы һәм бай мәдәнияте булган шәһәр, Россиянең иң алдынгы һәм кунакчыл төбәкләренең берсе – Татарстан Республикасының башкаласы.
Татарстан традицион рәвештә Россия Федерациясенең әйдәп баручы төбәкләр санына керә һәм чит илләрдә яхшы билгеле. Төбәк табигый ресурсларга бай. Икътисад структурасында сәнәгать (шул исәптән файдалы казылмалар чыгару, эшкәртү җитештерүе, машина төзелеше һ.б.) зур әһәмияткә ия.
Ике мәдәният синтезы
Казан – Көнчыгыш һәм Көнбатыш, ислам һәм христианлык, тарих һәм хәзерге заман синтезы. Күп гасырлар дәвамында төрле конфессияләр һәм 115 тән артык милләт вәкилләре монда тынычлыкта һәм татулыкта яши. Аларның иң күп санлылары – руслар һәм татарлар. Диннәрнең гармонияле яшәвенең ачык мисалы булып Казан Кремле тора, аның территориясендә Кол Шәриф мәчете һәм Благовещение соборы урнашкан.
Россиянең спорт башкаласы
Казан Россиянең спорт башкаласы. Шәһәр бу исемне хаклы һәм горурлык белән йөртә, күп халыкара турнирлар кабул итә һәм берничә титуллы клублар өчен өй булып кала. «Рубин» футбол клубы, «Ак Барс» хоккей клубы, «Зенит» һәм «Динамо» волейбол клублары, УНИКС баскетбол клубы, «Синтез» су полосы клубы – аларның исемнәре чит илләрдә дә билгеле.
2013 нче елгы XXVII Бөтендөнья җәйге универсиада Татарстан башкаласына төрле спорт объектлары, клублар һәм секцияләр рәвешендә бай мирас бүләк итте. Үсеш алган инфраструктура ярдәмендә Казанда иң зур халыкара ярышлар уздырыла: 2015 нче елда Су спорт төрләре буенча 16 нчы FINA дөнья чемпионаты, 2017 нче елда FIFA Конфедерацияләр Кубогы матчлары, һәм 2018 нче елда футбол буенча FIFA дөнья чемпионаты матчлары узды. Казанда титуллы халыкара спорт ярышларын үткәрүнең югары сыйфаты дөньякүләм спорт җәмәгатьчелеге тарафыннан күп тапкыр билгеләп үтелде.
Соңгы дистә елда Татарстан спорт инфраструктурасы үсешендә зур адымнар ясады. Хәзерге вакытта Казан – халыкара форматтагы иң зур ярышларны кабул итәргә сәләтле шәһәр
Рөстәм Миңнеханов
Татарстан Республикасы Рәисе
Бүген Казанда 2 меңнән артык спорт объекты бар. 2020 нче елда 42 000 кв.м мәйданы булган илнең иң зур «Урам» экстрим паркы файдалануга тапшырылган.
Татарстан башкаласында төрле яшьтәге һәм сәламәтлек дәрәҗәсендәге кешеләрне спортка җәлеп итү өчен шартлар тудырыла. Шулай ук җәмгыятьтә инклюзив мәдәният формалаштыруга һәм адаптив спортны үстерүгә аерым игътибар бирелә: 2023 нче елда шәһәр интеллектуаль үсеш үзенчәлекләре булган спортчылар өчен Махсус Олимпиаданың Бердәм Уеннарын кабул итте.
Туризм өчен идеаль
Бай тарихи мирас һәм мәдәни объектларның төрлелеге, татар ашларының шедеврлары һәм җирле халыкның кунакчыллыгы Казанга 3,5 миллионнан артык туристны җәлеп итте. Шәһәрдә кунаклар өчен 150 дән артык урнаштыру чаралары эшли. Казанның кунакчыллык оешмасы өлкәсендәге мөмкинлекләре зур халыкара чараларны югары дәрәҗәдә үткәрергә мөмкинлек бирә.
Татарстан Республикасында ЮНЕСКОның дүрт Бөтендөнья мирасы объекты бар-бу Казан Кремле, Бөек Болгар, Свияжск утрау-шәһәрчегендәге Успение монастыре комплексы һәм Энгельгардт исемендәге Астрономия обсерваториясе. 2005 елда Казан шәһәрнең 1000 еллыгын билгеләп үтте, ә 2022 елда Болгарда Идел буе Болгариясе тарафыннан Ислам динен кабул итүнең 1100 еллыгына багышланган тантаналар узды.
2021 елда Казан «Россиянең гастрономия башкаласы»рәсми статусын алды. Шәһәр кунаклары арасында татар милли ашлары рестораннары зур популярлык белән файдалана. Традицион татар пешерүе, шулпа-лапша, чак-чак һәм талкыш калеве бик аз кешене битараф калдыра.
Шәһәрнең транспорт мөмкинлеге туристлар агымының артуына ярдәм итә. 2023 елда Казан халыкара аэропорты 5,2 миллион пассажир кабул итте. Аэропортның үткәрү сәләтен арттыру өчен яңа пассажирлар терминалы төзелә. 2023 елның 21 декабрендә М-12 “Восток” түләүле автотрассасында автомобильләр хәрәкәтенә старт бирде. Мәскәүдән Казанга алты сәгать ярым эчендә барып җитәргә мөмкин.
Шәһәрнең мәдәни тормышы
Татарстанның меңьеллык башкаласының мәдәни тормышы дөнья дәрәҗәсендәге зур форумнар белән тулы, алар арасында Ф.И. Шаляпин исемендәге халыкара опера фестивале, Р.Нуриев исемендәге классик балет фестивале, «Казан көзе» халыкара опера фестивале, С.Рахманинов исемендәге «Ак сирень» фестивале, «Nur» халыкара медиа сәнгате фестивале, «Аксенов-фест» әдәби фестивале, халыкара мөселман киносы фестивале, «ДәртФест» заманча татар мәдәнияте фестивале, «Печән базары» татар шәһәр мәдәнияте һәм дизайн фестивале, һ.б. Казанда 15 кинотеатр, 30 дан артык музей, шәхси галерея, С.Сәйдәшев исемендәге Дәүләт Зур концерт залы һәм ике филармония бар.
Шәһәрдә иҗтимагый киңлекләр актив үсеш ала. Иң ачык мисаллар арасында Татарстан Республикасының Милли Китапханәсе, бу күргәзмә залы, театр платформасы һәм коворкинг белән заманча креатив мәйданчык, шулай ук ландшафт архитектурасының иң яхшы проекты буларак берничә архитектура бүләге алган Кабан күле яр буе.
Шәһәрнең чын бизәге – «боз чәчәге» формасында төзелеп килүче Галиәсгар Камал исемендәге театр бинасы. 1300 дән артык тамашачы сыйдырышлы яңартылган театрның мәйданы 6,5 гектар тәшкил итә.
Алдынгы технологияләр һәм мәгариф
Казан илнең иң зур икътисади һәм фәнни-белем бирү үзәкләренең берсе булып тора. Шәһәрнең югары уку йортларында 124 илдән килгән якынча 150 мең студент белем ала.
Республика үсеш һәм беренче чиратта торган проблемаларны хәл итү яхшы үрнәген күрсәтә. Казан бүгенге көндә илдә иң динамик үсеш алучы шәһәрләрнең берсе булып тора
Владимир Путин
Россия Федерациясе Президенты
Татарстан башкаласы IT-инфраструктурага бай. Казаннан ерак түгел Иннополис югары технологияләр шәһәре һәм шул үк исемдәге университет урнашкан. Башкаланың үзәгендә «Сан» IT-кварталы актив үсеш ала, ул «Идея» технопаркын, «21 нче Мәктәп»не, «Урбан» һәм «Сувар Плаза» бизнес үзәкләрен, шулай ук Бәшир Рәмиев исемендәге 2022 нче елда төзелгән IT-паркны үз эченә ала. Анда федераль стандартлар буенча уникаль конференцияләр залы һәм уен урыннары саны буенча иң зур киберарена урнашкан. IT-квартал илдә мәгълүмати технологияләр үсеше лидеры буларак республиканың яңа визит карточкасы булырга тиеш.
Традицион рәвештә, Татарстан башкаласында «Россия – Ислам дөньясы: KazanForum» халыкара икътисадый форумы уткәрелә – ул сәүдә мөнәсәбәтләре, турыдан-туры чит ил инвестицияләре өлкәсендә хезмәттәшлекне үстерү, ислам финанс системасы мәсьәләләре буенча фикер алышу мәйданы. Моннан тыш, ел саен Казан фәнни-технологик казанышларны күрсәтү һәм цифрлаштыру өлкәсендә киләчәк инициативалар турында фикер алышу өчен мәйданчык бирүче Kazan Digital Week халыкара форумын кабул итә.
Казан үсүен дәвам итә. Мөһим мәдәни һәм тарихи объектларны реставрацияләү, яңа юл чишелешләрен һәм метро төзү, инфраструктура үзгәреше һәм шәһәр иҗтимагый киңлекләр үстерү концепциясен тормышка ашыру шәһәрне чәчәк аткан мегаполисның матур күренеше белән тәэмин итте, моны, һичшиксез, казанлылар да, шәһәр кунаклары да билгеләп үтә.
